tatry2.jpg
Zamiast się bać, lepiej się badać!

Tegoroczna realizacja programów profilaktycznych o tematyce zdrowotnej została powiązana ze Światowym Dniem Walki z Rakiem, który obchodzony jest w lutym. To dobra okazja, aby edukować i promować profilaktykę przeciwnowotworową. W Polsce w ciągu ostatnich 30 lat liczba chorych na nowotwory złośliwe wzrosła ponad dwukrotnie. Obecnie choroby onkologiczne są drugą najczęstszą przyczyną zgonów zaraz po chorobach układu krążenia.

Światowa Organizacja Zdrowia podaje, że liczba przypadków raka w Europie wzrośnie o ponad 20% do 2045 roku. 80%-90% nowotworów wynika z czynników zewnętrznych, czyli środowiskowych: stylu życia, nawyków żywieniowych, zachowań społeczno-kulturowych. Celem działań w szkole jest uświadomienie młodzieży, jak ważna jest profilaktyka, jak można zredukować czynniki ryzyka.

Działania profilaktyczne, które zostały zrealizowane w szkole:

1. Różowy Październik 30.10.2023- w tym dniu miesiąca powiązanego ze świadomością profilaktyki raka piersi, większość społeczności szkolnej ubrana była na różowo lub miała różowy element na swoim ubraniu. Symbolem wspólnej walki z rakiem piersi jest właśnie różowa wstążeczka. Rak piersi to wciąż najczęstsza choroba nowotworowa wśród kobiet, której można zapobiegać lub wykryć we wcześniejszym stadium poprzez stosowanie profilaktyki tj. zdrowego stylu życia oraz wykonywanie regularnych badań profilaktycznych takich jak samobadanie piersi co miesiąc od 20 roku życia, USG piersi, mammografię po 45 roku życia raz na dwa lata.

2. Akcja ,, Wąsopad ‘’ - Niebieski Listopad. Miesiąc listopad na całym świecie został uznany miesiącem profilaktyki męskich nowotworów – raka jąder i nowotworów gruczołu krokowego. Niebieski symbol wstążki, niebieski element garderoby i wąsy wśród społeczności naszej szkoły dnia 27.11.2023 to elementy przypomnienia o tym, jak ważna jest profilaktyka męskich nowotworów. Rak jądra występuje dość rzadko, ale dotyczy szczególnie chłopców i młodych mężczyzn między 15-35 rokiem życia. W ciągu ostatnich lat zaobserwowano podwojenie zachorowalności. W Polsce każdego roku notuje się około 800 nowych przypadków. Większość wykrywana jest podczas samobadania jąder.

3. Kontynuacja programu ,, Wybierz Życie-Pierwszy Krok ’’-profilaktyka zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego HPV. HPV to powszechne zakażenie wirusem, na które wszyscy jesteśmy lub będziemy narażeni. Szacuje się, że może ono dotyczyć nawet 80% populacji. U niektórych osób wirus HPV może doprowadzić do rozwoju raka szyjki macicy lub innych narządów płciowych, zarówno u kobiet jak i u mężczyzn, jak również raka gardła i krtani.Rozwój zmian nowotworowych spowodowany jest onkogennymi typami wirusa HPV-głównie 16,18,31,33,35. Związek pomiędzy zakażeniem wirusem HPV, a rozwojem nowotworów został potwierdzony wiele lat temu. Za jego odkrycie niemiecki wirusolog prof. Herald zur Hausen otrzymał nagrodę Nobla. Tylko regularne badania profilaktyczne ( wymazy i cytologia) w połączeniu ze szczepieniami ochronnymi p/HPV stanowią najlepszą możliwą ochronę przed ryzykiem wystąpienia nowotworów złośliwych narządów płciowych. 01.06.23 w Polce wystartował program powszechnych i darmowych szczepień przeciwko HPV dla dziewcząt i chłopców, którzy skończyli 11 lat do 14 roku życia. Od 02.09.2023 szczepionka 2-walentna (2 typy wirusa) przeciw HPV jest bezpłatna dla wszystkich dzieci od 9-18 r. życia. Jednak zaszczepić się można także w późniejszym wieku.

4. „Znamię! Znam je?” Upowszechnianie wiedzy na temat nowotworu złośliwego skóry- czerniaka. W ciągu ostatnich dwudziestu lat zapadalność na czerniaka znacznie wzrosła. Przyczyną tego stanu rzeczy jest niska świadomość społeczna w zakresie profilaktyki i czynników ryzyka. Celem działań w szkole jest przedstawienie młodzieży konsekwencji nadmiernego korzystania z kąpieli słonecznych, solariów oraz wykształcenie umiejętności wczesnego rozpoznawania zmian skórnych i potrzeby regularnych badań u dermatologa.

5. „Podstępne WZW” – upowszechnienie wiedzy na temat wirusowego zapalenia wątroby typu B i C. Program edukacyjny jest odpowiedzią na pojawiające się wciąż nowe przypadki zakażeń wywołanych przez wirusy zapalenia wątroby typu B i C. Przewlekła forma tych zakażeń może prowadzić do rozwoju ciężkich chorób wątroby, w tym marskości oraz nowotworu. Jednym ze sposobów przeciwdziałania tej sytuacji jest podnoszenie poziomu wiedzy pozwalającej na unikanie sytuacji narażenia na zakażenie. Chodzi głównie o korzystanie z profesjonalnych gabinetów przy zabiegach medycznych i upiększających. Najskuteczniejszą metodą profilaktyki zakażenia wirusem HBV są od 1996 r. szczepienia ochronne. Mimo wielu prób, nie stworzono jeszcze szczepionki przeciwko HCV.


Wszystkie profilaktyczne działania  prowadzone są  w ramach  programu „Szkoła Promująca Zdrowie”. Realizatorzy: pedagodzy szkolni, nauczyciele i pielęgniarka szkolna.